انگیزه یک نیروی درونی است که بخش اعظمی از رفتار ما را تعیین می‌کند. تمایلات ما می‌تواند در انجام کارهای مثبت و منفی به ما انگیزه دهند. در روانشناسی اغلب با ایجاد انگیزه به تشویق فرد در ایجاد تغییرات مثبت رفتاری در زندگی کمک می‌کنند.
چگونه می‌توان ایجاد انگیزه را تقویت کرد؟
شاید بخواهید به شهر دیگری نقل‌مکان کرده یا در شغل جدیدی شروع به کار کنید. شاید از داشتن احساس ناشی از عادت های مخربی همچون پرخوری یا تنبلی خسته شده‌اید و قصد دارید زندگی خود را به‌گونه‌ای متعادل تغییر دهید و سازگاری بیشتری با سلامت روانی و شرواط روحی خود داشته باشید. شاید بخواهید رابطه عاطفی خود را خاتمه دهید یا رابطه کنونی خود را به سطح جدیدی از تعهد ببرید. بدون توجه به راهنمایی‌های بیرونی، قدرتمندترین جایی که هر فرد در درون خود می‌تواند بر آن دست بگذارد، ایجاد انگیزه است.
فعالیت‌های درون نگرانه مانند موسیقی، نقاشی، نویسندگی یا مدیتیشن می‌توانند به بررسی آشفتگی ذهنی و تمرکز بر هدف یا آرزوی خاص کمک کنند. داشتن دید روشن در مورد آنچه می‌خواهید در زندگی‌تان آشکارا ببینید، اغلب به شما انگیزه می‌دهد و تعهد شما به‌منظور دستیابی به آن را تقویت می‌کند.
مهم نیست هدف شما چه باشد، هرگاه این هدف شکل گیرید، انگیزه به‌طور طبیعی به‌منظور عملی کردن آن هدف در زندگی به وجود می‌آید. بااین‌وجود، بسته به نوع شخصیتی که دارید، روش حفظ انگیزه متفاوت خواهد بود.
برای افراد با انگیزه بالا، دنبال کردن اهداف شخصی بدون تأثیر یا دخالت اطرافیان، به خوبی پیش می‌رود. دلیل این موضوع بدین خاطر است که انگیزه ذاتی ارتباطی به عوامل خارجی ندارد و اغلب باعث می‌شود تا فرد در مسیر رسیدن به اهداف محکم و ثابت‌قدم باشد. بااین‌وجود، چنین حس ذاتی برای دستیابی به هدف به‌سادگی در همه افراد ایجاد نمی‌شود و شاید به کمی فداکاری، تمرین و کمک بیرونی نیاز داشته باشید.
برای افرادی که نیروی محرکه اصلی‌شان برای ایجاد انگیزه یک عامل بیرونی است یا کسانی که به‌شدت تحت تأثیر افراد و عوامل بیرونی هستند و از آن‌ها انگیزه می‌گیرند، برخورداری از حمایت و پشتیبانی اطرافیان به‌منظور حرکت به‌سوی هدف ضروری است.
در چنین مواردی است که کمک یک روان درمانگر می‌تواند بسیار ارزشمند باشد. گروه درمانی روش دیگری برای حفظ و ایجاد انگیزه است. با حمایت و پشتیبانی افرادی که به‌طور مشابه سعی در ایجاد تغییر در زندگی‌شان دارند، نه تنها شما را در برابر آن‌ها مسئول قرار می‌دهد بلکه گروهی از افراد قابل اطمینان را به شما معرفی می‌کند که هنگام تجربه لحظات بد و سخت، در طول مسیر می‌توانید بر روی کمک آن‌ها حساب باز کنید.
مشاوره روانشناسی انگیزشی
هنگام مواجه با چالش‌های مرتبط با بهبود مشکلاتی همچون اعتیاد به مواد مخدر، درمان انگیزشی یک روش روان درمانی رایج به حساب می‌آید. این روش فرد را تشویق می‌کند تا مصرف مواد مخدر یا دیگر عادت های مخرب خود را به‌عنوان یک مورد منفی ببیند و بر جلسات درمانی تمرکز دارد که در آن به فرد انگیزه لازم برای ایجاد تغییرات رفتاری مثبت القا می‌شود.
ایجاد انگیزه واقعی به زمان نیاز دارد، به‌خصوص اگر فرد برای مدت‌زمان طولانی به یک روش معین زندگی کرده باشد. مراحل تغییر الگو توسعه‌یافته توسط جیمز پروچاسکا و کارلو دی کلمنت در اواخر دهه‌ی ۱۹۷۰ و اویل دهه‌ی ۱۹۸۰، اغلب به‌عنوان ابزاری برای روان درمانگرها و افرادی که به دنبال ایجاد تغییرات رفتاری مثبت در زندگی هستند، به کار می‌رود؛ این مدل شامل ۷ مرحله است:
- پیش تفکر(ماندگاری)
- تفکر
- آمادگی
- عمل
- نگهداری و حفظ
- عود
- خاتمه
اساساً، نیاز است تا بر روی رفتار شناختی فردی که به دنبال تغییر است، کار بسیار زیادی انجام شود. او باید پذیرای تغییر فکری باشد و با کمک و هدایت درمانگر، برنامه اجرایی برای او در نظر گرفته می‌شود. تعهد به این برنامه ضروری و حیاتی است.
گاهی اوقات نیز، فرد پیش از تجسم کامل تغییرات مدنظر ممکن است کمی پا پس بکشد. احتمال موفقیت در افرادی که علاوه بر رابطه محکم درمانی، از شبکه قوی حمایت افراد بهره می‌برند، بیشتر است.
مصاحبه انگیزشی
مصاحبه انگیزشی که توسط روانشناسانی به نام ویلیام آر میلر و استفان رولینک معرفی شد، یک رویکرد مشاوره ای است که بر ایجاد انگیزه ذاتی در فردی که به دنبال تغییر رفتاری مثبت مانند کاهش وزن، ترک سیگار یا ترک الکل و مواد مخدر و غیره است، تمرکز دارد. انگیزه ذاتی از درون برمی‌خیزد و بستگی به افراد یا شرایط خارجی ندارد. درنتیجه، در مصاحبه انگیزشی، درمانگر به‌عنوان راهنما عمل می‌کند و از سؤالات باز، شنیدن انعکاسی و تصدیق به‌منظور هدایت فرد به دانش و درک درونی، استفاده می‌نماید.
اغلب درمانگر و مراجعه‌کننده هنگام مواجه با ریشه رفتارهای ناخواسته، با مقاومتی در برابر تغییر روبرو می‌شوند. به‌منظور کاهش مقاومت فرد برای تغییر رفتار یا ترک عادات منفی، نگرش بدون قضاوت و ایجاد حس همدلی از اصول جدایی ناپذیر موفقیت مصاحبه انگیزشی به شمار می‌روند. درمانگر باید بتواند در دنیای فرد قدم بردارد و شیوه فکری و احساسات او را درک کند. سپس، از طریق شنیدن بدون قضاوت و انعکاسی، به فرد اطمینان خاطر دهد که احساسات او را درک می‌کند.
شنیدن انعکاسی شبیه به شنود فعال است که در آن، درمانگر برای نشان دادن این‌که به سخنان مراجعه‌کننده گوش می‌دهد، از کلام و سخن‌پردازی استفاده می‌کند. این روش انگیزشی موجب ایجاد فضای امنی می‌شود که فرد در آن احساس می‌کند افکارش مهم هستند. این روش همچنین موجب خودمختاری در روند بهبود رفتار می‌شود، تا فرد به حس قوی‌تری از مهارت خودآگاهی و افزایش اعتماد به نفس دست می‌یابد.
کمک کردن به فرد در تمایز قائل شدن میان فردی که هست و فردی که می‌خواهد باشد، جنبه مهم دیگری از مصاحبه انگیزشی است: شناسایی “خود ایده آل” در برابر “خود واقعی” (سینسرو، ۲۰۱۲). زمانی که انگیزه در فردی که به دنبال تغییر است، به وجود آید، دکتر روانشناس می‌تواند فرد را در ایجاد یک برنامه واقع‌گرایانه برای گذر از ویژگی‌ها و رفتارهای نامطلوب و حرکت به‌سوی ویژگی‌ها و رفتارها مطلوب سوق دهد.
